قالب سازی امروزه به عنوان یک صنعت مستقل محسوب می شود و از جایگاه ویژه ای در کشور برخوردار است. این حرفه گستره وسیعی از کاربردها را شامل می شود و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد.
ترکیب کردن مواد، سرهم کردن قطعات مختلف قالب ها، پر کردن و چیدمان قالب، از مهم ترین فعالیت ها در صنعت قالب سازی هستند. ما در این مطلب تصمیم داریم در رابطه با اهمیت قالب سازی در صنایع صحبت کرده و با کاربردها و ابزار مورد نیاز آن آشنا شویم.
قالب ساز کیست؟ معرفی شغل قالب سازی
اگر به شغل قالب سازی علاقمند هستید و تمایل دارید وارد این حرفه ارزشمند شوید، به شما پیشنهاد می کنیم قبل از هر اقدامی، کمی در خصوص آن مطالعه کنید.
قالب سازی علاوه بر دانش تئوری به مهارت های عملی و قدرت جسمانی بالایی نیاز دارد. ورود به آن بدون آمادگی قبلی ممکن است شما را با شکست مواجه کند. اما شغل قالب سازی چیست و چه وظایف و فعالیت هایی در حیطه کاری این شغل قرار می گیرند؟
اگر بخواهیم به طور ساده و خلاصه این شغل را تعریف کنیم بایستی بگوییم، ابتدایی ترین مرحله ساخت یک محصول، مرحله قالب سازی آن است. این رشته جزء زیرگروه های رشته مهندسی مکانیک است و جزء مشاغل زیربنایی و بسیار مهم صنعت به شمار می رود. قالب ساز در این حرفه با قطعات مختلف فولادی و پلاستیکی سروکار دارد و بایستی آن ها را در ابعاد، اندازه و ضخامت های مختلف آماده کند.
این قالب ها نوعی ابزار کاربردی برای شکل دهی به دیگر قطعات صنعتی هستند. در واقع اجسام شکل پذیر را داخل یا خارج قالب گذاشته تا بتوان الگوی قالب را روی آن ها پیاده سازی کرد.
قالب سازها در زمان های گذشته بیشتر از ابزاری همچون سنگ یا چوب برای الگوسازی استفاده می کردند. اما رفته رفته با پیشرفت تکنولوژی و صنایع مختلف این ابزار آلات نیز متحول شدند. امروزه مواد فلزی، شیشه ای، پلیمرها و الاستومترها، پرکاربردترین مواد اولیه برای ساخت الگو و قالب هستند. در ادامه به معرفی شغل قالب سازی می پردازیم.
شغل قالب سازی
شغل قالب سازی را هم می توان به روش دستی انجام داد و هم با استفاده از دستگاه های مخصوصی همچون دستگاه لیزر انجام داد. با این وجود که کسب دانش و پیروی از قوانین علمی همیشه در هر رشته ای حرف اول را می زند، اما این تنها فاکتور برای موفقیت در شغل قالب سازی نیست. در واقع شغل قالب سازی بیشتر به تجربه عملی و کار حرفه ای نیاز دارد تا دانش تئوری.
برای ساخت قالب ابتدا آن ها را بر اساس جنس مواد تشکیل دهنده دسته بندی می کنند. بعد از تقسیم کردن قطعات به گروه های مختلف، آن ها را وارد مرحله ساخت می کنند. برای تولید قالب دو مرحله می بایست طی شود.
طراحی قالب مورد نظر و ساخت آن. در مرحله اول قالب ساز بایستی بتواند با مهارتی که در زمینه کار با نرم افزارهای کامپیوتری کسب کرده، طرح قالب را به شکل سه بعدی درآورد. بعد از طراحی قالب، حالا آن را وارد مرحله دو یعنی ساخت قالب می کند.
در این مرحله از دستگاه های مخصوص قالب زنی استفاده می کنند که به تکنولوژی های روز دنیا مجهز هستند. این دستگاه ها با استفاده از فناوری خود، طرح سه بعدی قالب را روی قطعه ماشین کاری می کنند. گاهی اوقات طرح های مورد نظر کمی پیچیده هستند.
در چنین شرایطی دستگاه ابتدا قالب را ساخته و سپس آن را مونتاژ می کند. در پایان کار، برای آزمایش کیفیت قالب، نمونه ای از آن را تولید کرده و مورد بررسی دقیق قرار می دهند. در صورتی که این نمونه نیاز به تغییراتی داشته باشد، تغییرات را روی کار نهایی اعمال می کنند.
تاریخچه قالب سازی
یکی از بهترین روش های ساخت قطعات مختلف در صنعت، استفاده از قالب های صنعتی است که توسط کارخانجات در اختیار صنایع قرار می گیرند. اگر بخواهیم در مورد تاریخچه قالب سازی صحبت کنیم باید برگردیم به اواخر قرن 19 میلادی. در واقع اولین قالب تزریق پلاستیک در این زمان اختراع شد. به دنبال آن و در سال1872 دو برادر به نام های اشعیا و جان وسلی هایات اولین ماشین قالب سازی را ساختند.
با این وجود که این دستگاه نسبت به دستگاه های قالب گیری امروزی از طراحی و مکانیزم ساخت بسیار ساده ای برخوردار بود، اما در زمان خود بسیار مورد توجه قرار گرفت. همین ماشین باعث شد تا تحولی عظیم در صنایع تولید پلاستیک و همینطور قالب سازی پلاستیکی ایجاد شود. در سال های بعد، دانشمندان تغییراتی در ساختار این دستگاه ها ایجاد کردند.
این روزها قالب سازی به ویژه قالب سازی صنعتی از آن دست مشاغلی است که به سرعت در حال گسترش و پیشرفت است. از جمله تحولات عظیم به وقوع پیوسته در ساخت دستگاه های قالب سازی می توان به فناوری CNC اشاره کرد. دستگاه های CNC نمونه ای از جدیدترین دستگاه های قالب سازی صنعتی در دنیا هستند که جایگزین نمونه های قبلی شده و به دلیل کیفیت و سرعت بالا در ساخت قطعات به یکی از محبوب ترین دستگاه ها در حرفه قالب سازی تبدیل شده اند.
کاربرد قالب سازی در صنعت
شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که کابرد قالب سازی در صنعت چیست و اساسا این شغل چه تاثیری در روند تولید محصولات دارد؟ در پاسخ به این سوال بایستی بگوییم، با حرفه قالب سازی سرعت و کیفیت ساخت قطعات به طرز قابل توجهی افزایش پیدا می کند. تصور کنید می خواهید از یک محصول به تعداد زیاد تولید کنید.
کاربرد قالب سازی در صنعت
اینکه بخواهید هر قطعه را به صورت جداگانه و مجزا تولید کنید، زمان و هزینه زیادی را هدر خواهد داد. علاوه بر این، ممکن است در برخی اندازه گیری ها با مشکل مواجه شوید.
راهکاری که در این شرایط می تواند بسیار موثر واقع شد، استفاده از یک قالب و نمونه از قبل آماده شده است. شما می توانید با طراحی کردن یک قالب، قطعات مختلف را روی آن قرار داده و با این الگو تعداد زیادی از محصول مورد نظرتان را در مدت زمان کوتاه تولید کنید.
اگر اندازه و کیفیت محصولی که می خواهید بسازید از اهمیت زیادی برخوردار است، پس بایستی قالب آن را نیز با ظرافت و دقت بالایی بسازید. قالب ها انواع گوناگونی دارند و از همین رو هر کدام در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله مهم ترین انواع قالب می توان به قالب های ریخته گری، قالب های آهنگری، قالب های فولادی و قالب های تزریق پلاستیک اشاره کرد.
ابزارهای قالب سازی
با توجه به اینکه حرفه قالب سازی کاربردهای مختلفی در صنایع دارد، از همین رو برای کسب نتیجه بهتر، به ابزارهای خاصی برای تولید قطعات نیاز است. قبل از اینکه روش کار قالب سازی را در صنایع فرا بگیرید، بایستی با ابزارهای قالب سازی آشنا شوید. در ادامه لیستی از مهم ترین ابزار قالب سازی را در اختیارتان قرار می دهیم :
ابزارهای قالب سازی
- بوش اسپرو
- پین تثبیت
- سنبه سرسیلندری
- واشر ضخیم
- کفشک قالب
- سنبه پران
- سنبه برش
- کلمپ
- بوش ماتریس
- بوش مته
- پلیسه گیر
- پیچ تی
- پیچ دوسر رزوه
- سر شیلنگی
- زیر سری
- میل و بوش راهنما
- روبند قالب
- مهره تی
- قفل کن قالب
- تاریخ زن قالب
- کور کن راه آب
- کشنده قالب
- سوپاپ باد قالب
- فنر قالب سازی
- فنر پلی اورتان
- بغل بند
- بلوک قالب تزریق پلاستیک
- رینگ تنظیم